Αγία Παρασκευή
- by Γιώτης Ευστάθιος
-
Εμφανίσεις: 2264
Τοπική Κοινότητα Αγίας Παρασκευής
Η Αγία Παρασκευή (Τοπική Κοινότητα Αγίας Παρασκευής - Δημοτική Ενότητα ΑΡΑΧΘΟΥ), ανήκει στον δήμο ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΚΟΥΦΑ της Περιφερειακής Ενότητας ΑΡΤΑΣ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Ηπείρου, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα “Καλλικράτης”.
Σύμφωνα με το Σχέδιο Καποδίστρια, η Αγία Παρασκευή υπήρξε μέχρι το τέλος του 2010, δημοτικό διαμέρισμα του νεοσύστατου Δήμου Αράχθου με έδρα το Νεοχώρι. Με βάση τη νέα διοικητική διαίρεση που προβλέπει το Σχέδιο Καλλικράτης, η Αγία Παρασκευή εντάχθηκε στο Δήμο Νικολάου Σκουφά. Ο Αγία Παρασκευή μαζί με τον Ανθότοπο και τα Καλομόδια, αποτελούν την τοπική κοινότητα Αγίας Παρασκευής με συνολικό πληθυσμό 1171 κατοίκους.
Ιστορία
Η πρώτη πηγή που μας γνωστοποιεί την ύπαρξη του χωριού είναι τα αρχεία της Βενετίας, στα οποία μας γίνεται γνωστό ότι το έτος 1697, η Αγία Παρασκευή μαζί με πολλά άλλα χωριά της Άρτας, κατέβαλαν φόρο στην Βενετική διοίκηση με αντάλλαγμα την προστασία από τις επιδρομές των πειρατών.
Σύμφωνα με το έργο του Σπυρίδωνος Αραβαντινού, «Ιστορία Αλή πασά του Τεπελενλή», η Αγία Παρασκευή υπήρξε τσιφλίκι του πασά των Ιωαννίνων, ο οποίος είχε στην κατοχή του το μεγαλύτερο μέρος του κάμπου ενώ με βάση την εργασία του Κων.Διαμαντή με τίτλο «Η Άρτα και τα περίχωρα αυτής κατά τους χρόνους της επανάστασης», η Αγία Παρασκευή ήταν ένας σημαντικός οικισμός με 70 οικογένειες την περίοδο που ξέσπασε η Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Ο Παναγιώτης Αραβαντινός στο έργο του «Χρονογραφία της Ηπείρου» μας ενημερώνει ότι, με βάση τον κατάλογο της απογραφής του 1845, η Αγία Παρασκευή, από πλευρά ιδιοκτησίας, ανήκε στο κράτος και κατοικούσαν σε αυτή 21 χριστιανικές οικογένειες.
Η έκθεση του Ρωσικού Υποπροξενείου Άρτας, το 1877, μας πληροφορεί ότι στην Αγία Παρασκευή κατοικούσαν 37 χριστιανικές οικογένειες και το χωριό αποτελούσε ιδιοκτησία της Κυβέρνησης.
Αναφορά στο χωριό κάνει και ο Ιφικράτης Κοκκίδης στο έργο του «Οδοιπορικά Ηπείρου και Θεσσαλίας» που εξέδωσε το ελληνικό Υπουργείο Στρατιωτικών (Αθήνα 1880) και μας δίνει την πληροφορία ότι στο χωριό κατοικούσαν περίπου 250 άνθρωποι. Ο Ι. Κοκκίδης μας ενημερώνει ότι η επαρχία Άρτας χωριζόταν σε 2 περιοχές: την περιοχή Άρτας και την περιοχή Πρεβέζης. Η περιοχή της Άρτας χωριζόταν με τη σειρά της σε 7 τμήματα: τμήμα Ποταμιάς, τμήμα Βρύσεως, τμήμα Ραδοβυζίου, τμήμα Τζουμέρκων, τμήμα Κάμπου, τμήμα Καρβασαρά και τμήμα Λάκκας. Η Αγία Παρασκευή αποτελούσε μέρος του τμήματος Ποταμιάς.
Στο «Δοκίμιον Ιστορικόν περί Άρτης & Πρεβέζης» (εκδ.1884) του Σεραφείμ Ξενόπουλου, μητροπολίτη Άρτας, γίνεται αναφορά στην Αγία Παρασκευή. Σύμφωνα με αυτή την πηγή, την εποχή της επίσκεψης του Μητροπολίτη Άρτας, στο χωριό διέμεναν περίπου 40 οικογένειες. Οι κάτοικοι εκκλησιάζονταν σε ναό της Αγίας Παρασκευής που είχε κατασκευαστεί το 1782. Ο Μητροπολίτης Άρτας αναφέρει επίσης ότι 50 μαθητές από τα Καλομόδια, την Αγία Παρασκευή και τον Ανθότοπο φοιτούσαν σε 2 γραμματοδιδασκαλεία Β' τάξεως, στα οποία μελετούσαν γεωγραφία, ιστορία, αριθμητική και θρησκευτικά.
Εξίσου σημαντική πηγή, είναι η Οθωμανική απογραφή του 1895 (Σαλναμές Ιωαννίνων για το οικονομικό έτος 1311, έκδοση έβδομη). Σύμφωνα με το σχετικό οθωμανικό νόμο, που ίσχυε από το 1864, η πρωτογενής διαίρεση της αυτοκρατορίας ήταν το βιλαέτι («νομαρχία» ή «γενική διοίκηση»). Κάθε βιλαέτι χωριζόταν σε σαντζάκια και αυτά σε καζάδες. Σύμφωνα με αυτή την απογραφή, το χωριό ανήκε στον Καζά Λούρου, ο οποίος βρισκόταν στο σαντζάκι Πρεβέζης, το οποίο με τη σειρά του, ανήκε στο βιλαέτι Ιωαννίνων. Με βάση λοιπόν αυτή την απογραφή, στην Αγία Παρασκευή κατοικούσαν 40 οικογένειες (χανέδες) με συνολικό πληθυσμό 229 άτομα (121 άνδρες, 108 γυναίκες).
Κατά τη διάρκεια του ατυχή Ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897, το χωριό απελευθερώθηκε προσωρινά. Όπως αναφέρεται στην «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», ο Ελληνικός στρατός μέχρι το βράδυ της 23ης Απριλίου 1897 είχε ελευθερώσει τα χωριά Ανθότοπος, Αγία Παρασκευή, Κεραμάτες, Γαβριά, Ψαθοτόπι, Μύτικας, Ανέζα, Καλογερικό, Βίγλα, Ράχη, Καλόβατος, Πλησιοί, Κιρκιζάτες, Στρογγυλή, Ζαβάκα, Καλομόδια, Κωστακιοί, Ακροποταμιά, Νεοχώρι, Χαλκιάδες, Ρόκκα, Άγιος Σπυρίδωνας, Ελευθεροχώρι, Καμπή και την πόλη της Φιλιππιάδας. Τελικά με την μεσολάβηση των ευρωπαϊκών δυνάμεων και της Ρωσίας, στις 20 Σεπτεμβρίου οι εχθροπραξίες σταμάτησαν και υπογράφηκε ειρήνη.
Η οριστική απελευθέρωση της Αγίας Παρασκευής έλαβε χώρα το διάστημα ανάμεσα στις 6 και 9 Οκτωβρίου 1912, όπου τα πρώτα ελληνικά τάγματα, πέρασαν τη γέφυρα της Άρτας και στις 2 το μεσημέρι απώθησαν τους Τούρκους και εδραιώθηκαν στους Κωστακιούς και την περιοχή Μαρατιού. Τις επόμενες 2 ημέρες, ο ελληνικός στρατός κατέλαβε και οχύρωσε τα γύρω χωριά Πλησιούς, Ρόκκα, Χαλκιάδες.
Το 1910, η Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης δημοσιοποιεί τα στοιχεία της απογραφής που πραγματοποίησε το ίδιο έτος σε όλη την εκκλησιαστική περιφέρεια και μας πληροφορεί ότι η Αγία Παρασκευή υπαγόταν στο τμήμα Λούρου και στο χωριό κατοικούσαν 351 άτομα.
Η Αγία
Η Αγία Παρασκευή γεννήθηκε στη Ρώμη στα χρόνια του αυτοκράτορα Αντωνίνου (138 - 160 μ.Χ.).
Ήταν κόρη των ευσεβών Χριστιανών, Αγάθωνα και Πολιτείας, οι οποίοι φρόντισαν για την χριστιανική αγωγή της, όπως είχαν υποσχεθεί στο Θεό στην περίπτωση που θα τους έδινε ένα παιδί. Επειδή το παιδί γεννήθηκε ημέρα Παρασκευή έλαβε αυτό το όνομα.
Μετά το θάνατο των γονέων της, η Παρασκευή μοίρασε όλη την περιουσία της στους φτωχούς και ανέπτυξε ιεραποστολική δραστηριότητα στην Ρώμη και στα περίχωρα της πόλης, κηρύσσοντας το λόγο του Χριστού.
Η δράση της προκάλεσε τον ειδωλολάτρη αυτοκράτορα Αντωνίνο, ο οποίος την συνέλαβε και της υποσχέθηκε υλικά αγαθά στην περίπτωση που θα θυσίαζε στα είδωλα. Βλέποντας όμως πως η Αγία παρέμενε σταθερή στην πίστη της, την υπέβαλε στο βασανιστήριο της πυρακτωμένης περικεφαλαίας, το οποίο υπέμεινε με καρτερικότητα.
Τότε ο Αντωνίνος διέταξε και την έβαλαν σε ένα λέβητα με καυτό λάδι και πίσσα. Επειδή όμως είδε την Αγία άθικτη, πλησίασε το πρόσωπο του στον λέβητα - καθώς δεν μπορούσε να εξηγήσει πώς η αγία είχε μείνει ανέπαφη - για να δοκιμάσει αν πράγματι είναι καυτό, και αμέσως τυφλώθηκε.
Η Αγία με προσευχή έδωσε στον Αντωνίνο το φως του, με αποτέλεσμα να πιστέψει στο Χριστό ή κατ' άλλους να σταματήσει τους διωγμούς εναντίον τους. Ελευθέρωσε πάντως την Αγία Παρασκευή, η οποία συνέχισε να κηρύττει το Ευαγγέλιο σε άλλα μέρη, μέχρι που έφτασε στην Ελλάδα.
Στα Τέμπη ένας ειδωλολάτρης άρχοντας την υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια, τα οποία υπέμεινε καρτερικά, για να τελειωθεί με δια αποκεφαλισμού θάνατο.
Πληροφορίες
Η επίσημη ονομασία είναι “η Αγία Παρασκευή”. Έδρα του δήμου είναι το Πέτα και ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα Ηπείρου.
Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο “Καποδίστριας”, μέχρι το 2010, η Αγία Παρασκευή ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Αγίας Παρασκευής, του πρώην Δήμου ΑΡΑΧΘΟΥ του Νομού ΑΡΤΗΣ, έχει υψόμετρο 25 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας.
Η Αγία Παρασκευή είναι ένα χωριό του Δήμου Νικολάου Σκουφά με 595 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011), στον κάμπο της Άρτας. Το χωριό βρίσκεται κοντά στον ποταμό Άραχθο και απέχει από την πόλη περίπου 7 χιλιόμετρα.
Η μνήμη της τιμάται στις 26 Ιουλίου, την μέρα αυτή γίνετε λιτανεία της εικόνας της στο χωριό και το πανυγήρι του χωριού.
Στην περιοχή λειτουργεί αεροδρόμιο της Αερολέσχης Δυτικής Ελλάδος σε έκταση που παραχωρήθηκε το 2011 από τον Δήμο Νικολάου Σκουφά με σκοπό την ανάπτυξη της αεροπορικής ιδέας και την εξοικείωση του κόσμου με τις πτήσεις. Στην αερολέσχη παρέχωνται εκπαιδευτικές πτήσεις για την απόκτηση πτυχίου χειριστή και πτήσεις αναψυχής σε όλη την Ελλάδα.
Σύλλογοι
Μορφωτικός σύλλογος Αγίας Παρασκευής
Πολιτιστικός σύλλογος Αγίας Παρασκευής
Ποδοσφαιρική ομάδα Ολυμπιάδα Αγίας Παρασκευής
Σελίδα Μορφωτικού και πολιτιστικού Συλλόγου
Χρήσιμοι Σύνδεσμοι