Το Πουρνάρι είναι ένας μικρός οικισμός του Δημοτικού διαμερίσματος Πέτα στην θέση Ζερμή, απέναντι από την πόλη της Άρτας, στους πρόποδες του λόφου του Πέτα και αριστερά του εθνικού δρόμου Άρτας - Τρικάλων. Σε μικρή απόσταση βρίσκονται τα δύο φράγματα του ποταμού Άραχθου και η μονή Θεοτοκιού.

Το Θεοτοκιό

      Κατά τον Σεραφείμ τον Βυζάντιο, ο ναός -αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου- ιδρύθηκε απ' τον αρματωλό Κωσταντίνο Πουλή το 1793 πάνω στα θεμέλια παλιότερου ναού, πιθανότατα βυζαντινού.
Επειδή απ' τις συχνές τούρκικες επιδρομές ο ναός κατάντησε ετοιμόρροπος, ανακατασκευάστηκε εκ θεμελίων το 1875, οπότε πήρε τη σημερινή του μορφή. Τα παλιά κελλιά πυρπολήθηκαν απ' τους Τούρκους δυο φορές (1821 και 1854) τα δε υπάρχοντα κτίσματα είναι νεότερες κατασκευές. Σήμερα είναι ενεργό γυναικείο μοναστήρι.
Ο ναός είναι μονόκλιτη θολωτή βασιλική με τρούλλο και ενσωματωμένο κωδωνοστάσιο Στις μακρές πλευρές του φέρει ημικυκλικούς χορούς που φτάνουν ως τη στέγη, ανατολικά δε καταλήγει σε πεντάπλευρη κόγχη. Οι θόλοι της εγκάρσιας κεραίας του "σταυρού" εμφανίζονται εξωτερικά - όπως συνήθως- ως αετώματα, τα οποία σε συνδυασμό με τις παραδοσιακές πλάκες της στέγης προσφέρουν στο κτίσμα εξωτερική ποικιλομορφία και καλαισθησία. Η τοιχοποιία είναι απλή με μοναδική διακόσμηση μια οδοντωτή ταινία που περιτρέχει όλα τα γείσα της στέγης.
      Εσωτερικά ο ναός χωρίζεται σε κυρίως ναό και νάρθηκα, των οποίων οι τοίχοι στο μεγαλύτερο μέρος τους είναι καλυμμένοι με ελαιοχρωματισμένα αμμοκονιάματα. Τοιχογραφίες υπάρχουν μόνο στην κόγχη του ιερού και πριν λίγα χρόνια καλύφθηκαν οι μακρές πλευρές του κυρίως ναού με 2 σειρές μετωπικών Αγίων.
Απ' τα παλιά σωσμένα κειμήλια της μονής, ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει μικρός χρυσοκέντητος επιτάφιος εξαιρετικής τέχνης. Τον είχαν πάρει ως λάφυρο οι Τουρκαλβανοί μετά την αποτυχία της επανάστασης του 1770 στην Πελοπόννησο - κατά τα περίφημα Ορλωφικά- και επιστρέφοντας στην Αλβανία τον πούλησαν σε Αρτινούς χριστιανούς, όπως και τον εφάμιλλο επιτάφιο του Αγίου Γεωργίου του Πέτα. Από χρυσοκέντητη επιγραφή του ίδιου του επιταφίου μαθαίνουμε ότι είναι έργο του 1643, και αρπάχτηκε από τη μονή των Αιμυαλών, κοντά στη Δημητσάνα.
      Από τα άλλα κειμήλια ξεχωρίζουν δύο επίχρυσες λειψανοθήκες και ένα πανόδετο Ευαγγέλιο - έκδοση Βενετίας του 1833 - με επίχρυση ανάγλυφη διακόσμηση.
      Το μοναστήρι παλιά είχε πολλά μετόχια απ' τα οποία σήμερα έμειναν λίγα κτήματα και τέσσερες διαλυμένες μονές: της Αγίας Αικατερίνης στον Καταρράκτη, της Χρυσοσπηλιώτισσας στα Γουριανά, της Παναγίας στη Σκουληκαριά και της Κοίμησης της Θεοτόκου στις Σελλάδες.

Υ.Η.Σ. Πουρναρίου

ΓΕΝΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
      Κατά την περίοδο 1966-1972 πραγματοποιήθηκαν από ξένους κυρίως οίκους και την ΔΕΗ διάφορες έρευνες και μελέτες για την αξιοποίηση των υδάτινων πόρων διαφόρων ποταμών μαζί και του Αράχθου. Σύμφωνα με τις συμβάσεις ο πρώτος εργολάβος εγκαταστάθηκε στο έργο στις 21 Ιουνίου 1976.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΠΟΥΡΝΑΡΙΟΥ
Ταμιευτήρας και Φράγμα
      Τα κύρια χαρακτηριστικά του ταμιευτήρα είναι ο μέγιστος όγκος αποθηκεύσεως των 865 εκατομμυρίων μ3, η ανώτατη στάθμη πλημμυρών στα 126μ και η ανώτατη και κατώτατη στάθμη λειτουργίας για την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας σε υψόμετρο 120μ και 100μ αντίστοιχα.
      Το χωμάτινο φράγμα συνολικού όγκου 9.000.000 μ2 . Η ονομαστική στέψη του βρίσκετε σε ύψος 128μ και το μέγιστο ύψος του από την θεμελίωση του πυρήνα φτάνει στα 107μ. Το πλάτος του στην κορυφή υπερβαίνει τα 10μ και το πλάτος του φράγματος στην βάση του (φυσική ροη του ποταμού) είναι 450μ. Το μήκος του φράγματος στην κορυφή είναι 580μ.
Το φράγμα αποτελείτε από 7 ζώνες :
Τον κεντρικά αδιαπέραστο πυρήνα, από αργιλικό υλικό,
Τις εκατέρωθεν ζώνες φίλτρων,
Τα ανηφορικά και κατηφορικά σώματα αντιστήριξης, από αλλουβιακό υλικό του ποταμού,
Την επιφανειακή ζώνη προστασίας ανηφορικού πρανούς από πτώση λίθων και
Την επιφανειακή ζώνη προστασίας του κατηφορικού πρανούς.
      Για την στεγανοποίηση της θεμελιώσεως του φράγματος και των αντερεισμάτων κατασκευάστηκε κάτω από τον πυρήνα διάφραγμα στεγανοποιήσεως με τσιμεντενέσεις πού εκτείνεται και στα αντερείσματα. Στα μέτρα θεμελιώσεως περιλαμβάνεται ακόμα σύστημα στοών αποστραγγίσεως σε δύο στάθμες, πού έχουν ανοιχτεί στα αντερείσματα.
      Κατά την περίοδο κατασκευής του φράγματος 1976-1980. Ο ποταμός είχε εκτραπεί με την σήραγγα εκτροπής, πού είχε κατασκευαστεί στο δεξιό αντέρεισμα. Ή σήραγγα είναι πεταλοειδούς διατομής, με εσωτερική διάμετρο 10.5 μ. και έχει μήκος περίπου 700 μ. Η κατασκευή της έγινε κατά την περίοδο 1973-76. Στις 10 Ιανουαρίου 1981 μετά την κατασκευή τού φράγματος έγινε ή οριστική έμφραξη της σήραγγας.
       Για την ικανοποίηση των αναγκών αρδεύσεως έχει κατασκευαστεί κατακόρυφο φρέαρ κυκλικής διατομής, επενδυμένο με χαλύβδινο αγωγό και σκυρόδεμα και στο πώμα εμφράξεως της σήραγγας ενσωματώθηκαν χαλύβδινοι αγωγοί με δικλείδες για την ρύθμιση των παροχών αρδεύσεως.

Συγκρότημα Εκχειλιστή
      Στο δεξιό αντέρεισμα τού φράγματος βρίσκεται ο Εκχειλιστής για τον έλεγχο των πλημμύρων τού ποταμού. Τα συγκρότημα του εκχειλιστή από οπλισμένο σκυρόδεμα αποτελείται από το έργο εισόδου, τη διώρυγα απαγωγής, το έργο εκτοξεύσεως και τη λεκάνη άποτονώσεως. Η παροχετευτικότητα τού εκχειλιστή για την πλημμύρα μελέτης φτάνει στα 6.100μ3/δλ. Ή υδραυλική συμπεριφορά του εκχειλιστή μελετήθηκε σε υδραυλικό ομοίωμα στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
      Το έργο εισόδου αποτελείται από την προσαγωγό διώρυγα και τον υπερχειλιστή με στέψη σε υψόμ. 107.5. πού φέρει τρία τοξωτά θυροφράγματα διαστάσεων 12.5 μ. πλάτους και 13.5 μ. ύψους με ηλεκτροκίνητους μηχανισμούς ανυψώσεως.
      Η διώρυγα απαγωγής έχει συνολικό μήκος 260 μ. περίπου, πλάτος 43.5 μ. κλίση πού μεταβάλλεται από 5% μέχρι 25% και θα διοχετεύει τα νερά στο έργο εκτοξεύσεως σε υψόμ. 50. Με το έργο αυτό το νερό θα εκτινάσσεται στην λεκάνη άποτονώσεως.

Συγκρότημα Παραγωγής Ενέργειας
      Το συγκρότημα αυτό περιλαμβάνει τα πιο κάτω αναφερόμενα έργα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με τρεις κατακόρυφες μονάδες στροβίλων francis ύψους πτώσεως μελέτης 68 μ. Και ονομαστικής ισχύος 100mw η κάθε μια:
Α. Σύστημα προσαγωγής:
το νερό προσάγεται σε κάθε μονάδα με ιδιαίτερη υδροληψία και σήραγγα προσαγωγής. Οι υδροληψίες είναι κατακόρυφου τύπου, ημικυκλικής πλαισιωτής κατασκευής και φέρουν μεταλλικές σχάρες προστασίας. Η έμφραξη των υδροληψιών για την συντήρηση των σηράγγων θα γίνεται με χαλύβδινες δοκούς εμφράξεως.
      Οι σήραγγες προσαγωγής είναι κυκλικής διατομής και έχουν επενδυθεί με οπλισμένο σκυρόδεμα ανηφορικά του διαφράγματος στεγανοποιήσεως του φράγματος και με χαλύβδινη επένδυση και με σκυρόδεμα κατηφορικά του διαφράγματος. Ή εσωτερική διάμετρος της κάθε σήραγγας είναι 7 μ και περιορίζεται σε 6 μ. στο σταθμό παραγωγής.
      Για την έμφραξη κάθε σήραγγας, έχει κατασκευαστεί στο ανηφορικό τμήμα του φρεατίου, κυλιόμενο μεταλλικό περίφραγμα διαστάσεων 4.5 μ. Χ 7 μ. με υδραυλικό μηχανισμό. Το ύψος του κάθε φρεατίου είναι 42 μ. περίπου και η διάμετρος του 6,5 μ.
Β. Σταθμός παραγωγής:
ο σταθμός βρίσκεται στην αριστερή (ανατολική) όχθη του ποταμού και σε απόσταση περίπου 250 μ. από τον άξονα του φράγματος. Κάτω και εμπρός από τον σταθμό υπάρχει διώρυγα φυγής μήκους 90 μ. περίπου και πλάτους 60 μ. περίπου.
      Στο κτίριο του σταθμού, από οπλισμένο σκυρόδεμα, μήκους 90 μ. και πλάτους 36 μ, υπάρχουν οι τρεις θάλαμοι λειτουργίας των μονάδων, ο θάλαμος συναρμολογήσεως και συντηρήσεως του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού και οι βοηθητικοί χώροι.
      Ή απόσταση μεταξύ των αξόνων των μονάδων είναι 20 μ. Ό σταθμός περιλαμβάνει βασικά τρεις ορόφους σε υψομ. 55.0 (υπαίθριο δάπεδο επισκέψεως), 48.5 (δάπεδο γεννητριών) και 43.5 (δάπεδο στροβιλομηχανών). Το επίπεδο αναφοράς των στροβίλων είναι σε υψομ. 39.5 μ. Ο σταθμός (έχει εξωτερική γερανογέφυρα ανυψωτικής δυνάμεως 380 τόνων και 25 τόνων για το χειρισμό του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού του σταθμού.
Γ. Λειτουργία μονάδων: από τις 10 Ιανουαρίου 1981 άρχισε η πλήρωση του ταμιευτήρα και από 10 Μαρτίου 1981 ετέθη σε εμπορική λειτουργία η 1n μονάδα. Ή λειτουργία των υπ' αρ 2 και 3 μονάδων προγραμματίστηκε για τον Μάιο και Ιούλιο 1981 αντίστοιχα.

Υποσταθμός ζεύξεως 150 kv
      Ό υποσταθμός βρίσκεται 150μ. περίπου μπροστά από τον σταθμό παραγωγής. Σ' αυτόν εισέρχονται τρεις γραμμές 150kv από τον σταθμό και εξέρχονται οι τρεις γραμμές μεταφοράς των 150kv που συνδέουν το Η.Υ.Σ. Πουρναρίου με το κέντρο υπερυψηλής τάσεως Αράχθου.